Ile kosztuje rozwód i kto ponosi te koszty?

Bardzo często zadawane na konsultacjach pytanie dotyczy tego, ile kosztuje rozwód? I jest to pytanie, na które nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Każda sprawa rozwodowa jest inna i ma inny stan faktyczny. Koszty rozwodu w Polsce mogą różnić się w zależności od stopnia skomplikowania sprawy i tego, czy rozwód jest z orzeczeniem o winie, czy bez.

Podstawowy koszt rozwodu to opłata sądowa za złożenie pozwu rozwodowego, która wynosi obecnie 600 zł. Były zakusy, aby podnieść tą opłatę – być może ustawodawca uznał, że podwyższenie opłaty od pozwu rozwodowego spowoduje, że będzie mniej rozwodów w Polsce – jednak wycofano się z tego pomysłu. Opłatę od pozwu rozwodowego ponosi strona, która składa pozew. W przypadku, gdy małżonkowie decydują się na rozwód bez orzekania o winie, sąd zwróci połowę tej opłaty, co oznacza, że po wyroku rozwodowym w takim przypadku zwracane jest 300 zł tej stronie, która uprzednio zapłaciła 600 zł.

Dodatkowe koszty mogą wiązać się z wynajęciem adwokata rozwodowego. Stawki adwokatów w sprawach rozwodowych mogą się wahać od kilkuset złotych do nawet kilku tysięcy złotych, w zależności od regionu i renomy adwokata. Typowy koszt usług prawnych to kwoty od 2000 do 8000 zł, jednak w skomplikowanych przypadkach (np. rozwody z orzeczeniem o winie, rozwody, gdzie rodzice walczą o dzieci, rozwodu długotrwałe) opłaty mogą wzrosnąć.

Jeśli sprawa wymaga powołania biegłych sądowych, np. biegłych OZSS w celu oceny sytuacji opiekuńczo wychowawczej dzieci, koszty te również mogą dodatkowo wzrosnąć. Strona wnosząca takie wnioski pokrywa te opłaty na początku. Sąd przy wydaniu wyroku kończącego może zdecydować o rozłożeniu kosztów pomiędzy strony po zakończeniu sprawy.

Kto ostatecznie ponosi koszty rozwodu, zależy też  od wyniku postępowania. Co do zasady ten, kto przegrywa zwraca przeciwnikowi procesowemu koszty postepowania. Jednak sprawy rozwodowe nie zawsze są wygrane czy przegrane. W przypadku rozwodu z orzekaniem o winie, strona uznana za winną może zostać zobowiązana do pokrycia w całości kosztów sądowych oraz części kosztów pełnomocnika drugiej strony. W rozwodach bez orzekania o winie sąd zazwyczaj znosi wzajemne koszty stron.

W sytuacji, gdy jedna ze stron nie ma wystarczających środków na pokrycie kosztów rozwodowych, może złożyć wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych. Sąd rozpatruje wniosek na podstawie sytuacji finansowej wnioskodawcy. Wtedy należy też złożyć oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku i dochodach. Warto tutaj pamiętać, że złożenie takiego wniosku odbywa się przy uwzględnieniu odpowiedzialności karnej wynikającej ze składania oświadczeń ( art. 233 KK). Za oświadczenie nieprawdy może nam grozić nawet 8 lat pozbawienia wolności.